Gelişen teknolojiye rağmen, eski bir zanaat olan elekçilik mesleği yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Yıllardır bu mesleği sürdüren bir usta, el emeği eleklerini üreterek, mesleğini yaşatmaya çalışıyor. Özellikle kırsal kesimlerde tahıl ürünlerinin ayıklanmasında kullanılan elekler, günümüzde modern ekipmanların yerini almasıyla unutulmaya yüz tutmuş durumda. Bu durum, sadece elekçilik mesleğini değil, aynı zamanda geleneksel el sanatlarının da kaybolma tehlikesini gözler önüne seriyor. Ustaların azalması ve yeni çırak bulmanın zorluğu, mesleğin geleceğini daha da belirsiz hale getiriyor. Üretilen eleklerin büyük çoğunluğu ise Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerindeki müşterilere ulaştırılıyor.

Bir Zanaatın Hikayesi

1990'lı yılların başında çırak olarak başlayan ve 30 yılı aşkın süredir elekçilik yapan bir usta, mesleğini ve zorluklarını anlatıyor. Çocukluğundan beri marangozluk ve ağaç işleriyle ilgilenen usta, elekçiliği ağabeyinden öğrenmiş ve yıllar içinde bu alanda uzmanlaşmış. Okula giderken bile zaman bulup usta yanına giderek bu mesleği öğrenmiş. Yıllarca çıraklık ve kalfalık dönemlerini geçiren usta, daha sonra kendi atölyesini kurarak mesleğini sürdürmüş. Günümüzde, kendisi gibi bu işi yapan çok az usta kaldığını ve çırak bulmanın ne kadar zor olduğunu vurguluyor. Bu durum, elekçilik mesleğinin geleceği açısından büyük bir tehdit oluşturuyor.

Eleklerin Yolculuğu

Usta, buğday, arpa, mercimek, nohut, fasulye gibi birçok tahıl ürününün ayıklanması için kullanılan farklı türdeki elekleri üretiyor. Köylerde ve evlerde kullanılan her çeşit eleği yapma konusunda uzmanlaşmış. Günlük olarak ortalama 150 adet elek üretiyor ve ürettiği elekleri Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu'nun yanı sıra Van, Muş, Diyarbakır gibi illere gönderiyor. Hatta, yurt dışına da İran, Irak ve Suriye'ye (savaş öncesinde) elek ihracatı yapıldığını belirtiyor. Talep yoğunluğu, özellikle ekmek üretiminin yaygın olduğu bölgelerden geliyor. Bu durum, geleneksel tarım yöntemlerinin hala bazı bölgelerde sürdüğünü gösteriyor.

Yok Olma Tehlikesi

Usta, tamamen el emeğiyle, kasnak, tel ve çivi kullanarak elekleri üretiyor. Üretilen eleklerin büyüklüğü ve tel aralıkları müşteri isteklerine göre ayarlanabiliyor. Usta, küçük yaşlardan beri sevdiği bu mesleği devam ettirmek istiyor, ancak çırak bulamamanın zorluğu ve gelişen teknolojinin yarattığı rekabet, bu geleneksel mesleğin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını gösteriyor. Bu nedenle, elekçiliğin geleceği için desteklere ve yeni nesillerin bu mesleğe olan ilgisinin artırılmasına ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor. Geleneksel yöntemlerin sürdürülmesi ve bu mesleğin yaşatılması açısından önemli adımların atılması şart.